Ficus
De Ficus is een van de populairste kamerplanten en dat is niet voor niets. Dankzij de vele varianten heeft deze plant verschillende bijnamen. Neem bijvoorbeeld de Rubberplant, een Ficus met grote, glanzende bladeren die direct opvallen. Maar de populairste Ficus van dit moment is ongetwijfeld de Ficus Lyrata, beter bekend als de vioolbladplant of tabaksplant. De bijnaam "vioolbladplant" verwijst natuurlijk naar de bijzondere, vioolvormige bladeren. En hoewel de naam "tabaksplant" misschien anders doet vermoeden, wordt deze Ficus niet voor tabak gebruikt.
Een andere bekende naam is de vijgenboom. Hoewel niet alle Ficussen eetbare vijgen produceren, heeft deze plant toch die bijnaam gekregen. Denk bijvoorbeeld aan de Ficus Benjamina, die ook wel treurvijg wordt genoemd. Of de Ficus carica die wel eetbare vijgen produceert.
De oorsprong van de Ficus ligt in tropische gebieden zoals Afrika, Azië, Australië en Zuid-Amerika. Veel soorten groeien in dichtbeboste regenwouden, waar ze kunnen uitgroeien tot indrukwekkende bomen. Andere soorten zijn juist aangepast aan drogere omstandigheden, zoals de savannes. Deze varianten hebben vaak diepe wortels, zodat ze zelfs tijdens droogte water kunnen bereiken.
Dit artikel richt zich op de verzorging van grootbladige Ficussoorten, zoals de Lyrata, Elastica en Cyathistipula en Amstel king.
Ficus water geven
De meeste ficussoorten komen van nature voor in regenwouden, waar ze gewend zijn aan tropische regenbuien. Er zijn enkele uitzonderingen hierop, maar die zijn niet geschikt als kantoorplant. Daarom richten wij ons op de soorten die van oorsprong uit deze vochtige omgeving komen. Hierdoor hebben ficussen als kantoorplant vaak een relatief hoge waterbehoefte.
Hoeveel? Dit is de vraag die iedereen stelt, maar niemand kan beantwoorden. De benodigde hoeveelheid water hangt namelijk af van verschillende factoren: het seizoen, de standplaats ten opzichte van het raam, de binnentemperatuur, de luchtvochtigheid, de mate van tocht, de grootte van de Ficus en de afmetingen van de pot waarin hij staat.
Om te bepalen hoeveel water nodig is, kun je regelmatig met je vinger de grond controleren. Als je de juiste hoeveelheid water hebt gegeven, voelt de grond na een week droger aan. Is de grond na een week nog erg nat, dan sla je een week over. Is de grond al redelijk droog, dan geef je wekelijks iets meer water. Voor zakelijk gebruik is dit echter niet altijd praktisch. Daarom raden wij aan om gebruik te maken van een watermeter voor een meer nauwkeurigere benadering.
Hoe vaak? Ongeveer één keer per week. Je geeft water wanneer de grond bovenaan begint uit te drogen. Er is dan nog voldoende vocht aanwezig onderin de pot, maar je wilt voorkomen dat alle grond uitdroogt.
Lees hieronder hoe je deze frequentie kunt aanpassen.
Wil je er zeker van zijn dat je de juiste hoeveelheid water geeft? Gebruik dan een watermeter met een vlottersysteem. Deze watermeters drijven op het water en duwen dan een rood stokje omhoog. Alleen watermeters die volledig op de bodem zijn geplaatst, geven een nauwkeurige waterstand aan. Dit systeem werkt het beste met een zeer poreus vulkanisch substraat en de juiste maat plantenbak.
Geef eenmaal per maand water tot het peilstokje omhoog komt. Het water wordt door het substraat opgenomen en geleidelijk aan de Ficus afgegeven. Als het peilstokje weer naar beneden gaat, betekent dit niet dat je opnieuw water moet geven, omdat er dan nog genoeg water in het substraat aanwezig is.
Als je een Ficus bij Ha-ll-o Beplanting bestelt, kun je ze professioneel door ons laten verpotten met een watermeter en vulkanisch substraat. Met onze service ben je verzekerd van de juiste watermeter, professioneel substraat en de juiste maat plantenbak, zodat je optimaal kunt genieten van jouw plant.(verpot service)
Een Ficus krijgt te veel water als er een dikke laag water onderin de pot blijft staan. Hoewel de plant tijdelijk een laagje water kan verdragen, mag het water nooit zo hoog komen dat het de onderkant van de stam raakt. Zorg ervoor dat er niet meer dan 5 cm water in de pot staat, omdat dit kan leiden tot stamrot. Zodra de stam begint te rotten, is dit proces lastig te stoppen. Zowel stamrot als wortelrot door overtollig water belemmert het transport van water naar de bladeren. Hierdoor kan de Ficus ironisch genoeg uitdrogen, wat resulteert in bruine en droge bladeren.
Om dit te voorkomen, kun je een pot met een drainagegat gebruiken en regelmatig kleine hoeveelheden water geven. Voor kantoorplanten raden wij dit echter af.
Te veel water geven gebeurt vooral in de winter, omdat de kortere dagen minder zonlicht bieden en de Ficus daardoor minder water verbruikt.
Heb je een nieuwe Ficus aangeschaft maar geen watermeter? Controleer dan in de beginperiode regelmatig de vochtigheid van de grond. Als de aarde drie dagen na het water geven alweer droog aanvoelt, is het belangrijk om meer water te geven.
Vergeet niet dat de dagen in de lente langer worden. De Ficus ontvangt meer licht, groeit sneller en verbruikt daardoor ook meer water.
Vergeet je soms om je Ficus water te geven? Of wil je dit minder vaak doen? Overweeg dan een grotere plantenbak te kiezen die meer substraat kan bevatten. Hoe meer substraat er is, hoe meer water er kan worden opgenomen. Dit biedt de Ficus een grotere waterbuffer, waardoor het water geven veel eenvoudiger wordt.
Met een grotere plantenbak geef je dus per keer meer water, maar hoef je dit minder vaak te doen.

Ficus zonlicht
Ficussen hebben twee belangrijke richtlijnen als het gaat om de gewenste lichtintensiteit:
- Bladgrootte: Hoe groter de bladeren van de Ficus, hoe minder licht de plant nodig heeft. Zo kunnen soorten zoals de Ficus Lyrata en Ficus Robusta beter groeien bij een lagere lichtintensiteit dan bijvoorbeeld de Ficus Benjamina.
- Bladkleur: Hoe donkerder het blad, hoe beter de plant een lagere lichtintensiteit verdraagt. Bonte varianten met witte of lichtere bladpatronen hebben daarentegen meer licht nodig dan donkergroene soorten.
Een veelgestelde vraag, maar helaas geeft deze niet altijd het volledige antwoord. Stel dat je op een zonnige zomermiddag de lichtintensiteit meet op de plek waar je jouw Ficus wilt neerzetten. Je meet 3000 lux en denkt dat dit een geschikte standplaats is. Echter, op een donkere winterochtend kan diezelfde plek slechts 500 lux ontvangen.
Daarom adviseren we om niet uitsluitend op lux-waarden te vertrouwen bij het bepalen van de juiste standplaats. Wel kun je met een smartphone eenvoudig een luxmeting uitvoeren om het verschil in lichtintensiteit tussen verschillende plekken in je woonkamer te vergelijken. Het effect van slechts 2 meter afstand van een raam op het aantal lux zal je verbazen.
Een Ficus krijgt in Nederland binnenshuis zelden te veel licht. Zelfs in de volle middagzon kan deze kantoorplant goed groeien.
Let echter op bij een overgang van een relatief donkere plek naar een standplaats direct voor een zuidelijk raam op een zonnige dag. Dit kan bladverbranding veroorzaken. Verwijder de verbrande bladeren; de plant zal snel nieuwe bladeren aanmaken.
Als je een Ficus voor een zuidelijk raam wilt plaatsen, is het beter om dit voor april te doen, of de plant eerst op 2 meter afstand van het raam te zetten.
Bij onvoldoende licht krijgt een Ficus vaak te maken met:
- Bladval: De plant verliest bladeren, vooral aan de onderkant en binnenkant van de plant.
- Langzame groei: De plant wordt spichtig en groeit niet vol.
- Verkleuring: Bladeren kunnen geel worden of dof van kleur.
- Bladafstand: De afstand tussen de bladeren onderling zal groter worden.
Oorzaken van te weinig licht voor een Ficus kunnen zijn:
- Te ver van het raam
- Een raam op het noorden
- Een te klein raam
- Te veel verduistering voor het raam. Ook openstaande luxaflex die naar beneden is gerold zal de lichtintensiteit halveren.
Ideale standplaats:
Zorg ervoor dat de Ficus kantoorplant, wanneer de zon schijnt, minstens 3 uur per dag direct zonlicht ontvangt. Ook moet het zonlicht de bovenkant van de kruin kunnen bereiken. Bij een raam hoogte tot 2,5 meter is het daarom raadzaam de kantoorplant niet verder dan 2 meter van het raam te plaatsen.
Weet jij niet welke standplaats geschikt is voor jouw Ficus? Wij helpen graag met het maken van de juiste keuzes. Wanneer je ons foto's stuurt van de locatie, kijken we graag met je mee. Ook geeft een plattegrond ons een goede blik op de mogelijkheden. (advies)

Ficus onderhoud
Verkleurende bladeren bij een Ficus ontstaan vaak door een gebrek aan licht. Zet de plant in dit geval dichter bij het raam. Lelijke bladeren zullen niet herstellen en kunnen beter verwijderd worden, zodat ze geen licht blokkeren. Één of twee lelijke bladeren per maand zijn geen probleem, zolang de Ficus nieuwe bladeren blijft aanmaken.
- Gele bladeren of doffe bladeren zijn een gevolg van te weinig licht.
- Bruine of droge bladeren zijn een gevolg van te weinig water.
Een gezonde Ficus kan snel groeien. Lange uitlopers kunnen uiteindelijk gaan hangen en de plant uit model brengen. Het is daarom verstandig minimaal 1x per jaar te snoeien.
Regelmatig snoeien:
- Stimuleert de groei van nieuwe scheuten en zorgt ervoor dat de plant zich beter vertakt. Dit leidt tot een vollere en gezondere plant.
- Zorgt ervoor dat meer licht tot de kern van de kruin kan komen, dit maakt de kans kleiner dat de blad binnenin de kern blad verliest.
- Behoudt het model
Waar moet je een Ficus snoeien?
-
Zorg ervoor dat je minimaal één blad aan elke tak behoudt. Na het snoeien zal er nieuw blad groeien uit de bladoksel van het laatste blad. Door één blad meer of minder te snoeien, kun je de groeirichting van de tak beïnvloeden.
-
Veel mensen snoeien te voorzichtig, maar als de Ficus goed groeit, hoef je niet bang te zijn om wat extra terug te snoeien.
Let op: bij het snoeien van een Ficus komt er wit sap vrij, wat de huid kan irriteren, vooral bij een droge huid. Het is daarom aan te raden handschoenen te dragen tijdens het snoeien.
Soms zie je het niet meteen, daarom is het verstandig om de Ficus elk seizoen goed te controleren op ongedierte. Bij hogere temperaturen vermeerdert ongedierte zich sneller, dus wees extra alert in de zomer. Kijk eens goed onder de bladeren. Zie je iets verdachts? Maak dan een foto en stuur die naar ons, zodat wij je kunnen adviseren over de bestrijding.
Als de plaag beperkt is tot een deel van de kantoorplant, knip dit dan direct weg. Voordat je kunt beginnen met bestrijden, zijn er vaak enkele dagen nodig en een plaag kan zich snel verspreiden. Het verwijderen is meteen effectief.
Ongedierte betekent niet altijd dat je kantoorplant ongezond is; vaak is het gewoon pech dat het beestje jouw plant heeft bereikt. Controleer nieuwe planten direct om te voorkomen dat ze andere planten besmetten. Ook kan tocht ervoor zorgen dat beestjes naar jouw plant verplaatst worden.
Heb je ineens veel last van vliegjes rondom je Ficus? Dit zijn waarschijnlijk rouwvliegjes, die dol zijn op vochtige grond. Een effectieve oplossing is om 3 cm speelzand op de aarde te leggen; op die manier kunnen de vliegjes er niet meer doorheen kruipen en zal de plaag verdwijnen.

Ficus verpotten
Je hebt de keuze uit twee soorten plantenbakken: met of zonder drainage. Een drainagepot heeft een gat in de onderkant, waardoor overtollig water kan weglopen. Dit voorkomt dat de plant te veel water krijgt. Zorg ervoor dat je wekelijks water geeft, waarbij het overtollige water kan wegstromen door het drainagegat in de gootsteen of wordt opgevangen met een schotel.
Een waterdichte pot is ideaal voor kantoren, omdat deze voorkomt dat er overtollig water op de vloer terechtkomt. Houd er echter rekening mee dat je een watermeter nodig hebt om waar te nemen hoeveel water in de pot achterblijft.
Ficussen worden vaak in kleinere kweekpotten gekweekt om ruimte te besparen tijdens transport. Dit is effectief in een kweekkas, waar de luchtvochtigheid hoger is en regelmatig water wordt gegeven. Voor gebruik op kantoor zijn deze kweekpotten echter te klein. Een nieuwe plantenbak moet daarom grotere afmetingen hebben. Hoe groter de plantenbak, hoe meer substraat erin past en hoe meer water er kan worden opgeslagen. Dit betekent dat je minder vaak water hoeft te geven. Als richtlijn kun je aanhouden dat de diameter van de plantenbak minimaal 25% van de hoogte van de plant moet zijn. Voor een ficus van 180 cm hoog heb je dus een plantenbak van minimaal 45 cm nodig.
Er zijn verschillende soorten substraten die je kunt gebruiken om een Ficus te verpotten, elk met zijn eigen voor- en nadelen.
Potgrond is een voordelige en overal verkrijgbare optie. Het is een ideaal substraat voor het laten wortelen van Ficussen.
Vulkanisch gesteente zoals bims, is een grof substraat dat zorgt voor een betere doorluchting van de bodem, waardoor de kans op wortelrot kleiner wordt. Dit hoog poreuze gesteente neemt veel water op en geeft het geleidelijk af aan de plant.
Wanneer je dit substraat gebruikt, blijft de wortelkluit intact in de aarde waarin de Ficus is gegroeid. De laag onder en rondom de wortels zorgt ervoor dat ze voldoende zuurstof en water kunnen opnemen.
De grove structuur maakt het tevens mogelijk om gebruik te maken van een watermeter.
Hydrokorrels worden alleen gebruikt voor hydrocultuurplanten, die speciaal zijn gekweekt in hydrokorrels zonder aarde. Hierdoor is de kans op ongedierte in de bodem kleiner.
Bestel je bij Ha-ll-o Beplanting, dan kun je kiezen voor onze professionele verpotservice. In dat geval volgen wij de volgende stappen:
- Wij maken de plantenbak waterdicht als dit nog niet het geval is.
- Wij controleren of de plantenbak groot genoeg is, zodat de Ficus ongeveer een maand over het waterverbruik doet.
- Een watermeter wordt op de hoogte van de plantenbak afgeknipt, zodat hij minimaal uitsteekt. De watermeter maakt het mogelijk om het maximale waterniveau te controleren.
- We vullen de bodem met een laag vulkanisch gesteente zoals bims.
- Hierop plaatsen we de plant zonder kweekpot, op de juiste hoogte, zodat de wortelkluit net onder de rand van de sierpot uitkomt.
- De plantenbak wordt vervolgens afgevuld met bims. Dit substraat ziet er het mooist uit en reguleert het water het beste.
- Vervolgens geven wij samen met de klant de Ficus water, zodat we de werking van de watermeter kunnen uitleggen.

Faq
Ficussen staan op nummer 8 in onze kantoorplanten top 10. Planten hoger in de lijst zijn beter geschikt voor donkerdere standplaatsen, wat vaker voorkomt op kantoren. Een Ficus is echter goed geschikt voor kantoor, zolang deze maar dicht bij een raam kan staan.
Een Ficussen zijn geliefd op kantoor omdat:
- Ficussen zijn verkrijgbaar in vele verschillende afmetingen, tot wel 4 meter.
- Een Ficus heeft een luxe uitstraling. Vooral de exemplaren met grote bladeren zijn populair.
- Verwijdert schadelijke stoffen uit de lucht, zoals formaldehyde en benzeen
- Draagt bij aan een gezonder binnenklimaat door de hoge vochtafgifte
Ja, een Ficus is licht giftig. Het witte sap dat vrijkomt na het snoeien bevat stoffen die schadelijk kunnen zijn bij contact met de huid of bij inname. Het sap kan huidirritatie veroorzaken, vooral bij mensen met een gevoelige of schrale huid. Het is daarom belangrijk om handschoenen te dragen tijdens het snoeien en ervoor te zorgen dat het sap niet in contact komt met je ogen of mond. Bij inname kan het sap maagklachten veroorzaken, dus het is ook essentieel om het uit de buurt van kinderen en huisdieren te houden. Hoewel de Ficus over het algemeen helemaal niet gevaarlijk is bij normaal gebruik, is het altijd goed om voorzichtig te zijn bij het hanteren van een Ficus.
Er zijn verschillende manieren om een Ficus te stekken, en de meest gebruikelijke methoden zijn:
1. Stekken van een tak (stekken in water of aarde)
Dit is de meest populaire methode om een Ficus te vermeerderen. Volg deze stappen:
- Kies een gezonde tak: Snijd een gezonde, jonge tak af van de Ficus, ongeveer 10-15 cm lang. Zorg ervoor dat de tak minstens één blad heeft.
- Verwijder de onderste bladeren: Verwijder de onderste bladeren van de tak zodat alleen het bovenste blad overblijft. Dit voorkomt dat de bladeren in contact komen met de grond of het water.
- Wit sap verwijderen: Het witte sap dat uit de snijwond komt, kan de wortelgroei belemmeren. Laat de tak 10-15 minuten drogen of dompel de snede kort in warm water om het sap te stoppen.
- Stekken in water: Plaats de tak in een glas met water, zodat het onderste gedeelte van de stek ondergedompeld is. Zet het glas op een warme, lichte plek, maar uit direct zonlicht.
- Stekken in aarde: Vul een klein potje met goed doorlatende potgrond en steek de tak ongeveer 3-4 cm diep in de aarde. Maak de grond goed vochtig en zet het potje op een warme plek met indirect licht.
- Wortels laten groeien: Na ongeveer 2-4 weken zou je wortels moeten zien ontwikkelen. In het geval van water kun je de tak het beste verpotten zodra de wortels ongeveer 3-5 cm lang zijn.
2. Luchtlagen (luchtwortels maken)
Luchtlagen is een andere manier om een Ficus te vermeerderen, en het kan een effectievere manier zijn om een gezonde nieuwe plant te creëren.
- Kies een geschikte tak: Kies een gezonde tak die dik genoeg is om wortels te laten groeien.
- Maak een incisie: Snijd een kleine inkeping in de schors van de tak, ongeveer 1/3 van de dikte van de tak.
- Bedek met vochtige sphagnum mos: Bedek de incisie met vochtig sphagnum mos en wikkel het in plasticfolie om het vochtig te houden.
- Wortels laten groeien: Na enkele weken zullen er wortels beginnen te groeien uit de incisie. Zodra de wortels goed ontwikkeld zijn, kun je de tak afsnijden en in een pot met aarde planten.
3. Stekken via bladstekken (minder gebruikelijk)
Deze methode werkt minder goed, maar het is mogelijk om een Ficus te stekken uit een enkel blad:
- Snijd een gezond blad af: Kies een gezond blad van de Ficus en snijd het af met een scherp mes.
- Plaats het blad in water of aarde: Plaats de bladsteel in water of steek het blad in een klein potje met doorlatende potgrond.
- Wortels laten groeien: Deze methode kan langer duren, en het is minder waarschijnlijk dat een blad alleen wortels zal ontwikkelen, maar het kan soms toch werken.
Algemene tips:
- Zorg ervoor dat de stekken op een warme, lichte plek staan, maar vermijd direct zonlicht.
- Houd de luchtvochtigheid hoog, vooral in de wintermaanden, door een plastic zak of een klein kasje over de stekken te plaatsen.
- Geduld is belangrijk: het kan enkele weken duren voordat je begint te zien dat de stekken wortels ontwikkelen.
Niets moet, maar een Ficus zal een douche zeker waarderen. Je kunt de ficus ook in de lente of zomer buiten in de regen plaatsen. Let er wel op dat je hem weer naar binnen haalt zodra de zon fel gaat schijnen. Het is niet verstandig om de plant in de lente met een tuinslang af te spoelen, omdat dit erg koud kan zijn.
De voordelen van een Ficus sproeien/douchen:
- Door een Ficus te douchen verwijder je stof, waardoor hij meer glans krijgt.
- Sommige ongedierte, zoals trips, kan je op deze manier wegspuiten. Spuit dan ook op de onderkant van het blad.
- Hiermee verhoog je tijdelijk de luchtvochtigheid.
Ja, een Ficus kan bij voldoende licht snel groeien.



- De juiste kantoorplant voor een specifieke lichtbehoefte
- Een offerte met afbeeldingen, ingedeeld per kamer, binnen 24 uur
- Whatsapp een foto van je kamerplant en vraag ons verzorgingstips

- Eigen transport met plantenexperts achter het stuur
- Geleverd op de locatie in huis/kantoor waar jij dat wilt
- Op een moment die jij wenst, afspraak is afspraak

- Verpotservice, laat ons het compleet maken
- Blijf gefocust op je werk, wij zorgen voor het onderhoud van je kantoorplanten.
- Gespecialiseerd in lage onderhoud frequenties